Gepubliceerd op 4 juni 2025
Is het voldoende om L. reuteri slechts een paar dagen in capsulevorm in te nemen – of is yoghurt op de lange termijn zinvoller?
De vraag of men Limosilactobacillus reuteri gewoon enkele dagen in capsulevorm kan innemen en daarmee blijvend iets in de darm verandert, wordt vaak gesteld. Hier zijn de belangrijkste wetenschappelijk onderbouwde feiten hierover:
1. Voorbijgaande kolonisatie, geen blijvende vestiging
In tegenstelling tot wat velen aannemen, koloniseert L. reuteri de darm niet blijvend wanneer het oraal wordt ingenomen. Meerdere studies tonen aan dat zelfs probiotische stammen met hoge tolerantie en effect meestal slechts voorbijgaand door de darm passeren, zolang ze regelmatig worden toegediend. Wordt de inname gestopt, verdwijnt de aantoonbare hoeveelheid van deze bacteriën binnen enkele dagen tot weken (Walter et al., 2018; Derrien & van Hylckama Vlieg, 2015).
Dit komt onder andere doordat bij mensen in westerse samenlevingen de oorspronkelijke ecologische niches voor deze bacteriën door moderne voeding, medicijnen (vooral antibiotica) en hygiënestandaarden zijn verloren gegaan (Blaser, 2014). Een blijvende vestiging lukt onder deze omstandigheden slechts zelden.
Enkele dagen capsules innemen is meestal niet voldoende. Het gaat om de continue toediening, vergelijkbaar met een plant die regelmatig water moet krijgen om te gedijen.
2. Capsule versus yoghurt – verschillen in effect en kosten
Hoewel L. reuteri-capsules een gemakkelijke optie zijn, biedt zelfgemaakte yoghurt meerdere voordelen:
- Kosten: Uit één enkele capsule kunnen door fermentatie tot wel 20 porties yoghurt ontstaan. Dit maakt de yoghurt aanzienlijk goedkoper – vooral bij dagelijks gebruik.
- Dosering: De yoghurt bevat veel hogere kiemgetallen dan een enkele capsule. Onderzoeken tonen aan dat probiotische effecten vaak doseringafhankelijk zijn (Ouwehand et al., 2002).
- Extra metabolieten: Bij fermentatie ontstaan postbiotische stoffen zoals korteketenvetzuren, B-vitamines of bioactieve peptiden, die extra gezondheidsbevorderend kunnen werken (Wegh et al., 2019).
Overlevingskans van probiotica in de maag: capsules versus yoghurt
Uitdagingen voor probiotica in de maag
De menselijke maag vormt met zijn zure pH-waarde (ongeveer 1,5 tot 3,5) een aanzienlijke hindernis voor oraal ingenomen probiotica. Veel probiotische stammen zijn gevoelig voor dit zuur en kunnen tijdens de passage door de maag geïnactiveerd worden.
Overlevingskans in probiotische capsules
Een studie onderzocht de resistentie van verschillende commerciële probiotica tegen gesimuleerde maagomstandigheden. De resultaten toonden aan dat veel van deze producten, vooral die zonder maagzuurresistente coating, een lage overlevingskans hadden. Sommige producten lieten na 90 minuten in een zure omgeving (pH 2) een reductie van levensvatbare bacteriën zien tot wel 3 log-stappen, wat overeenkomt met een vermindering van 1000 keer.
Een ander onderzoek bevestigde dat veel probiotische capsules zonder speciale beschermingsmechanismen niet voldoende resistent zijn tegen maag- en galzuren, wat hun effectiviteit in twijfel trekt.
Overlevingskans in gefermenteerde melkproducten zoals yoghurt
Daarentegen bieden gefermenteerde melkproducten zoals yoghurt een beschermende matrix voor probiotische bacteriën. Een studie toonde aan dat probiotische stammen in yoghurt een hogere overlevingskans hadden tijdens de passage door de maag. Dit wordt toegeschreven aan de bufferende capaciteit van melkeiwitten en andere bestanddelen van yoghurt, die de pH in de maag verhogen en zo het zure effect verminderen.
Daarnaast werd vastgesteld dat de combinatie van probiotica met melkproducten de overlevingskans van bacteriën significant verbetert in vergelijking met water. In een studie overleefden bepaalde Lactobacillus-stammen in melk tot 197% beter dan in water.
De overlevingskans van probiotische bacteriën tijdens de passage door de maag is cruciaal voor hun effectiviteit in de darm. Studies tonen aan dat gefermenteerde melkproducten zoals yoghurt een beschermende omgeving bieden die het zure effect van de maag vermindert en zo de overlevingskans van probiotica verhoogt. Daarentegen kunnen veel probiotische capsules, vooral die zonder maagzuurresistente coating, een lagere overlevingskans hebben.
Daarom kan het regelmatig consumeren van probiotische yoghurt een effectievere methode zijn om de voordelen van probiotische bacteriën te benutten.
3. Langdurig effect vereist langdurig gebruik
Veel van de gedocumenteerde positieve effecten van L. reuteri, zoals op oxytocineproductie, spiermassa, slaap of stemming, trad in studies pas na meerdere weken dagelijks gebruik op. Het effect berust niet alleen op een kortdurende kolonisatie, maar op de constante interactie van de bacteriën met het immuunsysteem, het darmzenuwstelsel en hormonale assen (Varian et al., 2016; Poutahidis et al., 2013).
Samenvatting:
- Een meerdaagse inname van L. reuteri-capsules is niet voldoende, omdat de stam zich meestal niet blijvend in de darm vestigt.
- Voor een duurzaam effect is een regelmatige toediening nodig.
- Zelfgemaakte yoghurt is effectiever, goedkoper en bevat extra gezondheidsbevorderende stoffen.
- De positieve effecten ontstaan meestal pas na continue toepassing over meerdere weken.
Bronnen:
- Blaser MJ (2014). Missing Microbes. Henry Holt.
- Derrien M & van Hylckama Vlieg JET (2015). Fate, activity, and impact of ingested bacteria within the human gut microbiota. Trends in Microbiology, 23(6), 354–366.
- Ouwehand AC et al. (2002). Probiotic and other functional microbes: from markets to mechanisms. Current Opinion in Biotechnology, 13(5), 483–487.
- Poutahidis T et al. (2013). Microbial symbionts accelerate wound healing via the neuropeptide hormone oxytocin. PLoS One, 8(10):e78898.
- Varian BJ et al. (2016). Beneficial bacteria inhibit cachexia. Oncotarget, 7(9), 11803–11816.
- Walter J et al. (2018). Establishing or Exaggerating Causality for the Gut Microbiome: Lessons from Human Microbiota-Associated Rodents. Cell, 174(4), 800–804.e6.
- Wegh CA et al. (2019). Postbiotics and Their Potential Applications in Early Life Nutrition and Beyond. International Journal of Molecular Sciences, 20(19), 4673.
0 reacties